Λαϊκή Συσπείρωση Δήμου Θερμαϊκού

Αντισεισμική Προστασία, δικαίωμα ζωής και ασφάλειας για το λαό.

Η Κ.Ο. Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ διοργάνωσε Ημερίδα με ομιλητές τον ΣΩΤΗΡΗ ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟ, Πολιτικό Μηχανικό και υποψήφιο Περιφερειάρχη Κ. Μακεδονίας και τον ΣΩΤΗΡΗ ΖΑΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟ, ευρωβουλευτή και υποψήφιο Δήμαρχο Θεσσαλονίκης.

Παρεμβάσεις έκαναν:

Ο  ΚΥΡΙΑΖΗΣ ΠΙΤΙΛΑΚΗΣ, ομότιμος καθηγητής Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σεισμικής Μηχανικής.

Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΚΙΔΗΣ, ΔΡ Πολιτικών Μηχανικών, διευθυντής Ερευνών στο ΙΤΣΑΚ-ΟΑΣΠ, πρόεδρος της Επιτροπής Φυσικών Καταστροφών του ΤΕΕ/ΤΚΜ.

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ, καθηγήτρια Σεισμολογίας στον Τομέα Γεωφυσικής του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ.

Ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΣ, πρόεδρο του συνδικάτου Οικοδόμων Θεσσαλονίκης.

Στην ομιλία του ο Σ Αβραμόπουλος αναφέρθηκε στο γεγονός ότι 40 χρόνια μετά τον σεισμό του1978 ελάχιστα έγιναν για την αντισεισμική θωράκιση δημοσίων κτιρίων, σχολείων, νοσοκομείων και εργασιακών χώρων και ότι μόλις το 15%  έχουν ελεγχτεί πανελλαδικά από 80.000-90.000 δημοσίου ενδιαφέροντος κτίρια.

Αναφέρθηκε επίσης στις σημαντικές ελλείψεις στη χρηματοδότηση, στελέχωση και εξοπλισμό των μηχανισμών Πολιτικής Προστασίας, στις ελλείψεις στην ενημέρωση του πληθυσμού και σε ασκήσεις ετοιμότητας, στην επικαιροποίηση των σχεδίων αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων με τα νέα επιστημονικά δεδομένα.

Ξεκαθάρισε ότι για να μπουν μπροστά οι μεγάλες σύγχρονες λαϊκές ανάγκες για όλες τις απαραίτητες υποδομές που θα ανεβάζουν το επίπεδο ζωής και θα στηρίζουν την προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, απαιτούνται κινητοποίηση, πίεση, ανυποχώρητος αγώνας.

Ο Σ. Αβραμόπουλος μεταξύ άλλων σημείωσε τις διαχρονικές  ευθύνες του αστικού κράτους, διαδοχικών κυβερνήσεων και της σημερινής του ΣΥΡΙΖΑ, διαδοχικών διοικήσεων στην Περιφέρεια και στους δήμους, που βρίσκεται στον σημερινό καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, που υπηρετεί την κερδοφορία μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και όχι την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών.

Στο πλαίσιο αυτό, έργα αναγκαία για το λαό, όπως η αντισεισμική θωράκιση, η αντιπλημμυρική προστασία, η αντιπυρική προστασία, δεν ιεραρχούνται, δεν επιλέγονται ως προτεραιότητες στον κρατικό προϋπολογισμό, στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, στο ΕΣΠΑ, στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, στα τεχνικά προγράμματα των περισσότερων δήμων.

Για παράδειγμα, από το ΠΕΠ και τους προϋπολογισμούς της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας απουσιάζουν εκείνοι οι άξονες και οι δράσεις που θα υπηρετούσαν μια πραγματική αναβάθμιση του επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης ζωής, του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος.

Αναδεικνύεται και σε αυτό το ζήτημα ότι είναι μονόδρομος για τα λαϊκά συμφέροντα η αμφισβήτηση αυτού του δρόμου ανάπτυξης, η μαχητική διεκδίκηση έργων και μέτρων για την προστασία του λαού, στην προοπτική μεγάλων και ριζικών αλλαγών οι οποίες θα επιτρέψουν την άρση των αιτιών που δημιουργούν την τρωτότητα του δομημένου κοινωνικού και οικονομικού περιβάλλοντος.

Ο Σωτήρης Ζαριανόπουλος ανέδειξε ως πρόβλημα πρώτιστης σημασίας την αντισεισμική προστασία των σχολικών κτιρίων, όπου φοιτούν εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές, και αναφέρθηκε στην εικόνα που υπάρχει στο δήμο Θεσσαλονίκης, όπου το μόνο που σχεδιάστηκε είναι ο Πρωτοβάθμιος Προσεισμικός Έλεγχος.

Αν συνυπολογίσουμε και όλα τα άλλα κτίρια δημόσιας χρήσης (νοσοκομεία, πολιτιστικά και αθλητικά κέντρα, ΚΑΠΗ, υπηρεσίες κ.λπ.),  των χώρων εργασίας με χιλιάδες εργαζόμενους και της ιδιωτικής κατοικίας, όπου οι έλεγχοι είναι ουσιαστικά "παγωμένοι", καταλαβαίνουμε το μέγεθος του προβλήματος και της καθυστέρησης.

Οι  δημοτικές ή περιφερειακές διοικήσεις αναλώνονται σε έργα βιτρίνας ή εξυπηρέτησης επιχειρηματικών επιλογών. δεν διεκδικούν, προσαρμόζονται στην κεντρική οικονομική αντιλαϊκή πολιτική.

Τόνισε ότι ακόμη και η προστασία της ζωής υπόκειται στους περιορισμούς της ταξικής πολιτικής του αστικού κράτους. Και εξήγησε:

«Ο ζωτικός αντισεισμικός σχεδιασμός και προστασία δεν αποφέρει κέρδη. δεν είναι επιλέξιμη δαπάνη ή δραστηριότητα ούτε από τις κυβερνήσεις ούτε από την ΕΕ, που έφτασε στο σημείο, κάνοντας ανάλυση κόστους - οφέλους πάνω στην ανθρώπινη ζωή, να προτρέπει η αντιπλημμυρική π.χ. προστασία να κατευθύνεται στις περιοχές των πλουσίων, των "υψηλών εισοδημάτων" και όχι στις λαϊκές περιοχές. Με λίγα λόγια, αφήστε τις λαϊκές συνοικίες να πνιγούν».

Ο ΚΥΡΙΑΖΗΣ ΠΙΤΙΛΑΚΗΣ τόνισε ότι είναι ευθύνη του κράτους η αντισεισμική προστασία.

Καταρχάς πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι η αντισεισμική προστασία δεν αφορά μόνο τα κτίρια αλλά και όλο το πλέγμα των υποστηρικτικών δικτύων μιας πόλης, όπως είναι τα δίκτυα κοινής ωφέλειας, τα μεταφορικά δίκτυα, τα δίκτυα νοσοκομειακής περίθαλψης, τα ενεργειακά δίκτυα, όπως και τα σχολεία και τα υπόλοιπα στρατηγικής σημασίας δημόσια κτίρια, τα οποία είναι αποφασιστικής σημασίας για τη διαχείριση της κρίσης και την προστασία της ζωής και των δραστηριοτήτων μιας πόλης.

Το Εργαστήριο Εδαφοδυναμικής και Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής του ΑΠΘ έχει εκπονήσει στο πλαίσιο ευρωπαϊκών και εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων πλήθος μελετών στα θέματα αυτά. Δυστυχώς όμως η πολιτεία και οι αρμόδιοι φορείς δεν τις έχουν αξιοποιήσει.

Βασικό εργαλείο της αντισεισμικής προστασίας στην Ελλάδα και την Ευρώπη είναι ο αντισεισμικός κανονισμός. Ο ισχύων «Ευρωκώδικας 8» βρίσκεται τώρα σε φάση αναμόρφωσης και με την ολοκλήρωσή του θα είναι ίσως ο πλέον σύγχρονος και ασφαλής στον κόσμο,  κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει σήμερα με τον ισχύοντα στην Ελλάδα.

Η προσεισμική προετοιμασία και η διαχείριση της κρίσης μαζί με την αποκατάσταση είναι μια εξαιρετικά πολύπλοκη διαδικασία, που απαιτεί υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας, κρίσιμες διοικητικές και νομικές αποφάσεις, αποτελεσματική διοικητική οργάνωση και πάρα πολλά χρήματα. Λίγα από αυτά υλοποιούνται σήμερα στην Ελλάδα  και δυστυχώς, στο επίπεδο της πολιτικής προστασίας και των συναφών με αυτή θεμάτων βρισκόμαστε πολλές δεκαετίες πίσω από τις σύγχρονες ανάγκες.

Η αντισεισμική προστασία είναι δικαίωμα του πολίτη 100%. Σε ποιο όμως επίπεδο μπορεί και πρέπει να ανταποκριθεί η πολιτεία;

Η πολιτεία ορίζει με νόμους και άλλες κανονιστικές διατάξεις το ελάχιστο επίπεδο προστασίας της ζωής, της περιουσίας και των πάσης φύσεως δραστηριοτήτων (οικονομικών, κοινωνικών, εμπορικών, πολιτισμικών) και το επίπεδο αυτό οφείλει να το εξασφαλίσει από όλες τις απόψεις, θεσμικά, π.χ. με τους κανονισμούς, οικονομικά, δηλαδή να έχει εξασφαλισμένους πόρους, αλλά και διοικητικά - διαχειριστικά, δηλαδή να διαμορφώσει τις κατάλληλες δομές.

Εκεί βέβαια που η πολιτεία έχει τεράστια ευθύνη είναι στα θέματα πολεοδομίας και χωροταξίας, που και αυτά συνδέονται άμεσα με την αντισεισμική προστασία. Εκεί έχει όλες τις δυνατότητες να κάνει τις αναγκαίες ρυθμίσεις.

Σε ότι αφορά την Πολιτική Προστασία, είναι γεγονός ότι το θεσμικό της πλαίσιο είναι απαρχαιωμένο, το ανθρώπινο δυναμικό ανεπαρκές και όχι καλά καταρτισμένο και η

χρηματοδότηση ελλιπέστατη. Βέβαια οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι στην οργάνωση αμέσως μετά το σεισμό τα πάει σχετικά καλά, κυρίως γιατί έχει την εμπειρία από τους προηγούμενους σεισμούς. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Απαιτείται πλήρης αναδιοργάνωση του θεσμικού πλαισίου, της δομής και της λειτουργίας της Πολιτικής Προστασίας σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, με πρόσληψη ικανών στελεχών, εξοικειωμένων στις σύγχρονες τεχνολογίες και πάνω απ' όλα γενναία χρηματοδότηση.

Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΚΙΔΗΣ αναφέρθηκε στην  σημερινή κατάσταση των κτιρίων της Θεσσαλονίκης

Με τον σεισμό του 1978 τα κτίρια της Θεσσαλονίκης αντέδρασαν πολύ καλά. Σε αυτό συνέβαλε και το ότι ο σκελετός των κτιρίων αποτελούνταν από ισχυρά τοιχώματα οπλισμένου σκυροδέματος στη θέση του κλιμακοστασίου, δημιουργώντας έναν πυρήνα αντίστασης.

Εάν υποθέσουμε ότι στη Θεσσαλονίκη σήμερα υπάρχουν περίπου 95.000 κτίρια στο ευρύτερο πολεοδομικό συγκρότημα, τότε το 70% έχει κτιστεί πριν από τον σεισμό του 1978, με τον παλιό κανονισμό του 1959. Η κατάστασή αυτών των κτιρίων σήμερα χρειάζεται έναν ειδικό προσεισμικό έλεγχο και ορισμένα δευτεροβάθμιο (2018), με βάση το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει από το 2001 για τον πρωτοβάθμιο και το 2018 για τον δευτεροβάθμιο.

Με αυτόν τον τρόπο διαπιστώνεται εάν τα κτίρια πρέπει να τύχουν ενίσχυσης για να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των αντισεισμικών κανονισμών του 2000 ή του 2003. Αμέσως μετά τον μεγάλο σεισμό του 1978, η Πολεοδομία Θεσσαλονίκης είχε επιβάλει κάποιους πρόσθετους ελέγχους σε όσους εξέδιδαν άδειες που αργότερα άρχισαν να φθίνουν.

Σήμερα, μετά τις τροποποιήσεις των κανονισμών το 1985, την αναθεώρηση του 1995, του 2000 και του 2003, ισχύουν οι Ευρωκώδικες που καλύπτουν με επαρκή τρόπο τα κτίρια έναντι ισχυρών σεισμικών δράσεων.

Επειδή, όπως γνωρίζουμε, η κατανομή των βλαβών δεν είναι ομοιόμορφη από ένα σεισμικό ρήγμα, θα πρέπει να ενσωματωθούν στον «Ξενοκράτη» τα ολοκληρωμένα σενάρια σεισμικής διακινδύνευσης, που αποτελούν το βασικό εργαλείο για τη χάραξη εθνικής και τοπικής πολιτικής για την επίλυση όλων των προβλημάτων που υπόκεινται του τελικού σκοπού της Αντισεισμικής Ενίσχυσης Υφισταμένων Κτιρίων.

Να  ενσωματωθούν στα τοπικά σχέδια «Ξενοκράτης».

Τέλος, το θέμα των αυθαιρέτων είναι πολύ σημαντικό και πρέπει να γίνονται ουσιαστικές μελέτες σεισμικής επάρκειας για τη νομιμοποίησή τους, διότι είναι επικίνδυνα σε περίπτωση σεισμού.

Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ τόνισε ότι είναι εφικτό να μειωθούν οι συνέπειες των σεισμών

Στη χώρα μας ισχυροί καταστροφικοί σεισμοί γίνονται συχνά, οι οποίοι αναμένονται σε όλες τις περιοχές που έχουν ξανασυμβεί και για τους οποίους είναι εφικτό να είμαστε προετοιμασμένοι.

Ο ετήσιος αριθμός των απωλειών σε ανθρώπινες ζωές παγκοσμίως από το 1990 έως σήμερα παραμένει σχεδόν ο ίδιος, γεγονός που καταδεικνύει ότι η τρωτότητα των κατασκευών σε περιοχές υψηλής σεισμικότητας δεν έχει βελτιωθεί. Αν και η παντελής έλλειψη τρωτότητας δεν είναι πραγματοποιήσιμη λόγω του εξαιρετικά υψηλού κόστους, υπάρχουν παρ' όλα αυτά πολλές δυνατότητες για τη μείωση του σεισμικού κινδύνου και στο σημερινό πολιτικό σύστημα (...) Η γνώση που έχει αποκτηθεί και παράγεται διαρκώς σε πανεπιστήμια και ινστιτούτα, είναι στη διάθεση της πολιτείας με σκοπό την ενδυνάμωση της προσπάθειας για ασφαλέστερα σχολεία, νοσοκομεία, τόπους συγκέντρωσης μεγάλου αριθμού ανθρώπων, μνημείων και άλλων κατασκευών ιστορικής και πολιτισμικής σπουδαιότητας.

Από τον σεισμό του 1978 και μέχρι σήμερα, η γνώση που έχει αποκτηθεί είναι ανεκτίμητη, αλλά τελικά και όχι αξιοποιημένη στον βαθμό που απαιτείται για την περιοχή της Θεσσαλονίκης και της Κεντρικής Μακεδονίας.

Μία επιπλέον σημαντική συνιστώσα της προετοιμασίας αποτελεί η εκπαίδευση, η οποία είναι το κλειδί για να εγγυηθεί ότι οι πολίτες θα προβαίνουν στις κατάλληλες ενέργειες όταν κατοικούν σε περιοχές με έντονη σεισμική δραστηριότητα και για την υποστήριξη πολιτικών και αποφάσεων που θα σώζουν ζωές και περιουσίες.

Ο ΘΑΝΑΣΗΣ ΚΟΥΤΣΟΥΡΑΣ : διεκδικούμε ασφαλείς κατασκευές για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα.

Ανέδειξε τη διάσταση των «εκπτώσεων» των εργολάβων στα κατασκευαστικά έργα, την εντατικοποίηση της εργασίας και την έλλειψη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας. Μεταξύ άλλων είπε:

«Ας αναρωτηθούμε. Γιατί η πλειοψηφία του πληθυσμού ζει σε κατοικίες αμφιβόλου κατασκευαστικής ποιότητας; Γιατί ενώ υπάρχουν διευρυμένες ανάγκες κατασκευής έργων εξυπηρέτησης λαϊκών αναγκών, κατασκευής κατοικιών που να πληρούν όλες τις απαιτούμενες προϋποθέσεις από άποψη ασφάλειας, αυτά δεν γίνονται; Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη ανεργία στον κλάδο των Κατασκευών, εφόσον υπάρχουν αυτές οι ανάγκες;

Η απάντηση βρίσκεται στο στόχο της κατασκευής ενός έργου. Γενικά και ειδικά οι μεγαλοεργολάβοι του κλάδου και οι κατασκευαστικές εταιρείες λειτουργούν και δουλεύουν με γνώμονα το μέγιστο κέρδος. Τα περισσότερα έργα υποδομής, δρόμοι, γέφυρες, λιμάνια, αεροδρόμια, είναι ενταγμένα σε προγράμματα ΕΣΠΑ. Έργα τα οποία η εργατική τάξη τα έχει πληρώσει δύο και τρεις φορές μέσα από τη φορολογία, έργα που έχουν χαμηλό κέρδος για τις κατασκευαστικές εταιρείες, με αποτέλεσμα η εντατικοποίηση της εργασίας να αυξάνεται, με τις παρατυπίες και ελλείψεις μέτρων υγιεινής και ασφάλειας στην κατασκευή των έργων να ργιάζουν. Η εντατικοποίηση επηρεάζει την κατασκευή ενός έργου και τις ζωές των εργαζομένων.

Ως Ομοσπονδία Οικοδόμων παλεύουμε τα τελευταία χρόνια με ένα πλαίσιο πάλης που θεωρούμε ότι συμβάλλει στην πιο ασφαλή ανέγερση κτιρίων και άλλων κατασκευαστικών έργων. Ο αγώνας για να υπάρχει δουλειά με πλήρη δικαιώματα, με υπογραφή κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, με αυξήσεις στα μεροκάματα και τους μισθούς, συνδέεται άρρηκτα με την πάλη να τηρούνται όλες οι συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας. Επίσης, σταθερό μας αίτημα είναι η ενίσχυση όλων των κρατικών μηχανισμών ελέγχου με προσωπικό και μέσα, ώστε να γίνονται συχνοί έλεγχοι στη διάρκεια κατασκευής ενός έργου.

Τα αιτήματα αυτά τα βλέπουμε ενταγμένα στη συνολική μας πρόταση για ενιαίο κρατικό φορέα κατασκευών, που θα έχει την ευθύνη της έρευνας, της μελέτης και της υλοποίησης των αναγκαίων και απαιτούμενων έργων, στο πλαίσιο μιας οργανωμένης και σχεδιασμένης οικονομίας, που θα έχει στο επίκεντρο τις πραγματικές λαϊκές ανάγκες.